W kilka lat po upadku powstania styczniowego, zaborca rosyjski przeprowadził kolejną reformę administracyjno-terytorialną, w miejsce dotychczasowych pięciu utworzył dziesięć guberni.
Skutkiem tej reformy było powołanie w roku 1867 guberni piotrkowskiej. Została ona utworzona z wydzielonych terenów z guberni kieleckiej, kaliskiej i warszawskiej.

Obszar nowo powołanej guberni wynosił 12 249 kilometrów kwadratowych. Gubernia piotrkowska składała się z ośmiu powiatów (ujezdów), wśród których znalazł się powiat będziński. Tereny powiatu zostały wydzielone z powiatu olkuskiego, który pozostał po reformie administracyjnej w guberni kieleckiej. Powiat objął swoim zasięgiem osiem miasteczek: Będzin, Siewierz, Koziegłowy, Żarki, Mrzygłód, Włodowice, Czeladź i Modrzejów oraz 18 okolicznych zbiorowych gmin wiejskich: Rudnik Wielki, Choroń, Koziegłowy, Żarki, Niegowa, Włodowice, Pińczyce, Sulików, Ożarowice, Poręba Mrzygłodzka, Rokitno, Szlacheckie, Wojkowice Kościelne, Bobrowniki, Gzichów, gmina Olkusko-Siewierska, Łosień, Zagórze Olkuskie i Górnicze Osady. W momencie tworzenia powiatu będzińskiego podjęto decyzję, że gmina Kromołów pozostanie w powiecie olkuskim guberni kieleckiej. Do roku 1885, kiedy to Kromołów wszedł w skład powiatu będzińskiego, jego obszar wynosił 1429 kilometrów kwadratowych.
Na siedzibę władz powiatowych, składających się z naczelnika powiatu, dwóch jego zastępców oraz kolegium Urzędu Powiatowego, został wyznaczony Będzin. Pierwszym naczelnikiem powiatu został noszący tytuł radcy kolegialnego major Mikołaj von Gieince. Warto odnotować, że był wyznania luterańskiego.

Plan regulacyjny Będzina ok.1870 r.