Niedługo będziemy sobie składać świąteczne życzenia, dlatego w kilkuodcinkowym cyklu przypomnimy i zobrazujemy Państwu piękny zwyczaj wysyłania kart świątecznych. Cały cykl poświęcony kartom świątecznym jest inspirowany ubiegłoroczną wystawą:
„Życzenia świąteczne w kartach pocztowych składane”, którą można było zobaczyć w Pałacu Mieroszewskich.
Na powyższej ekspozycji w 2019 r. zostały zaprezentowane pocztówki świąteczne i noworoczne z przełomu XIX/XX., po 1945 r. do lat 80. XX w. Karty świąteczne pochodziły głównie z Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu z uzupełnieniem z Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku i Muzeum Historii Polski w Warszawie.
Odcinek I „Kartki świąteczne 1900-1915”
Szybkie SMS-y, czy świąteczne facebookowe imotikonki obecnie zastąpiły kartki świąteczne, które kiedyś pełne ciepłych życzeń trafiały do adresatów.
Boże Narodzenie niemal od zawsze było bardzo ważnym świętem dla Polaków, dlatego na starych kartkach świątecznych możemy znaleźć wiele informacji na temat kluczowych dla kultury polskiej wartości w danym okresie historycznym takich jak: łamanie się opłatkiem w gronie rodzinnym, wizerunek Świętej Rodziny, gwiazda betlejemska czy aniołowie. W okresie 1900-1914 do polskich obyczajów świątecznych „wkraczał” nowy zwyczaj ubierania na święta drzewka, które jest częstym tematem na pocztówkach. Powyższe przedstawienia na kartach miały przypominać o polskich tradycjach i świętach spędzanych w gronie rodzinnym.
Z dawnych kart bożonarodzeniowych dowiadujemy się w jaki sposób formułowano życzenia w przeszłości, na co zwracano uwagę oraz jak zmieniał się język używany przez składających sobie życzenia. Na jednej z pocztówek prezentowanej w galerii można przeczytać: „(…) Miła moja Córeczko! Chociaż zapowiedziałaś, że pisać nie będziesz, ale swoją drogą, brak mi wieści o Tobie, to też czekam Józiaka z wiadomościami. Przesyłam ja Tobie umiłowana serdeczne życzenia co najlepsze a przedewszystkiem dużo zdrowia. Całuję Oczki – Mamusia.”
Zapraszamy Państwa do naszej galerii.
Świąteczna karta pocztowa, 1905 r., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Świąteczna karta pocztowa, 1911 r., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Świąteczna karta pocztowa, 1902 r., ze zbiorów Muzeum Zagłębia w Będzinie
Świąteczna karta pocztowa, 1915 r., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Świąteczna karta pocztowa, ok. 1903 r., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Karta noworoczna, 1906 r., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Świąteczna karta pocztowa, ok. 1909 r., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Świąteczna karta pocztowa, ok.1912 r., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Karta noworoczna, 1909 r., Nowy Rok „wpływa” niczym statek do portu niosąc dobre życzenia, ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Karta noworoczna, 1910 r.,ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Dla bardziej zainteresowanych polecamy nagranie Radia Piekary z 2019 roku: https://www.radiopiekary.pl/2019/12/12/wesolych-swiat-czyli-jak-zmienialy-sie-kartki-swiateczne/
