10 lutego 1827 roku Wielki Książę Konstanty powiadomił, prezydującego w Komisji Rządowej Wojny,  generała Maurycego Hauke o ukazie cara, dotyczącym przeprowadzenia na terenie Cesarstwa Rosyjskiego spisu zachowanych zamków, gmachów i pomników. Ukaz ten miał być również zastosowany na terenie Królestwa Polskiego. Generał został zobowiązany do współdziałania w sprawie sporządzenia spisu z władzami administracyjnymi niższych szczebli. 

5 marca tegoż roku M. Hauke nakazał prezesom Komisji Wojewódzkich, aby wydali komisarzom obwodowym polecenie spisania wszystkich zabytków znajdujących się na podległym im terenie. Wyniki inwentaryzacji miano przesłać generałowi, który z kolei był zobowiązany do ich przedstawienia Konstantemu. 

11 marca prezes krakowskiej Komisji Wojewódzkiej wezwał Lauzańskiego - komisarza obwodowego w Olkuszu do przeprowadzenia inwentaryzacji zamków, resztek warowni, domów opasanych murami , kościołów i kapliczek usytuowanych na wzgórzach. Szczególną uwagę miał poświęcić m. in. Będzinowi, Olsztynowi, Lelowowi, Smoleniowi, Rabsztynowi, Pieskowej Skale, Olkuszowi, Grojcowi, Grodzisku i Siewierzowi. Przy przeprowadzeniu rejestracji zabytków zalecono zawarcie informacji o stanie obiektu, ich położeniu, otaczających je lasach, odległości od granic i najbliższej rzeki. Dodatkowo miano zaznaczyć czy są one własnością rządową czy prywatną.

Na terenie obwodu olkuskiego spisano 9 obiektów. Polecenie sporządzenia opisu zamku będzińskiego przekazano burmistrzowi miasta Antoniemu Trzcińskiemu.

Najważniejsze informacje przedstawiono w sposób tabelaryczny w „Opisie Zabytków Starożytnych iakto: Zamków, Gmachów  lub pomników Historycznych, godnych zachowania znayduiących w Królestwie Polskim porządkiem starszeństwa Woiewództw 1830”.

W przypadku zamku będzińskiego odnotowano, że zachowała się połowa okrągłej wieży stojącej wśród ruin zamku, pod którym są piękne piwnice.

Podano informacje o tym, że zamek miał zostać wybudowany w 1358 roku przez Kazimierza Wielkiego, o pobycie w 1574 roku w murach zamkowych Henryka Walezego oraz komisji pacyfikacyjnej, która ustalała warunki traktatów bytomsko-będzińskich. Odnotowano również, że zamek leży nad Czarna Przemszą i jest oddalony o ½ mili (ok 4 kilometrów) od granicy pruskiej i o 1 milę od granicy Rzeczpospolitej Krakowskiej.

Losy zamku rozstrzygnęły się dopiero po upadku powstania listopadowego. W roku 1833 władze zakazały rozbierania starych ruin, a w 1834 roku staraniem hrabiego Edwarda Raczyńskiego zamek będziński został odbudowany. Restauracja zamku nastąpiła na podstawie planów architekta Lanciego, przy czym obniżono znacznie wieżę. 

C.d.n.