Polityk, prawnik, bez wątpienia jeden z najwybitniejszych Polaków ostatnich dziesięcioleci I Rzeczypospolitej, mimo że spod jego pióra wyszło wiele pism politycznych, wspomnień, dzieł literackich – dramatów, komedii, wierszy, librett operowych, tłumaczeń z języka francuskiego, w powszechnej świadomości Polaków jest autorem jednego utworu, za to szczególnego – Mazurka Dąbrowskiego.

Józef Rufin Wybicki herbu Rogala urodził się 29 września 1747 w Będominie. Działalność polityczną rozpoczął w wieku 20 lat jako poseł na sejm. Protestował przeciwko wszystkim aktom Sejmu Repninowskiego. Jako uczestnik konfederacji barskiej, na polecenie dowództwa jeździł z poufnymi misjami do krajów europejskich. Był także reformatorem praw w Polsce przedrozbiorowej. Przystąpił do konfederacji targowickiej, uczestniczył w insurekcji kościuszkowskiej. Długoletni współpracownik oraz przyjaciel gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, z którym wziął udział w wyprawie mającej na celu pomoc powstańcom w Wielkopolsce w 1794. Później współdziałał w Legionach Polskich we Włoszech. Podczas wizyty w obozie legionów we Włoszech w 1797 stworzył słowa pieśni, która stała się później polskim hymnem narodowym – Mazurka Dąbrowskiego. Brał udział w wojnach napoleońskich. W 1807 roku przyczynił się do utworzenia Księstwa Warszawskiego, którego był jednym z czołowych polityków. Podczas wojny polsko-austriackiej w 1809 organizował obronę Wielkopolski przed wojskami nieprzyjaciela. Po kongresie wiedeńskim współtworzył Królestwo Polskie. Pełnił wiele funkcji publicznych: między innymi był senatorem-wojewodą Księstwa Warszawskiego od 1807 roku, senatorem-wojewodą Królestwa Polskiego od 1815, prezesem Sądu Najwyższego Królestwa Polskiego w latach 1817–1820. Za swoją działalność został odznaczony Orderem Orła Białego (1807), Orderem Świętego Stanisława (1793), Orderem Legii Honorowej (1807).
Józef Wybicki zmarł 10 marca 1822 w Manieczkach.
W 2022 roku oprócz 200. rocznicy śmierci tej wybitnej postaci świętujemy także 225-lecie powstania „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech”, która od 26 lutego 1927 jest oficjalnym hymnem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Twórca Hymnu Narodowego Józef Wybicki, kolorowany miedzioryt z końca XVIII lub początku XIX w. Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=12219693