Moja prababcia, rocznik 1898, zwykła była mawiać: jaki to spokój człowiek ma, kiedy jest woda w ścianie. Dla ludzi z jej pokolenia posiadanie w domu dostępu do bieżącej wody było synonimem luksusu, znaczącą zmianą, która uczyniła życie łatwiejszym.
Bo gdzie była woda, zanim pojawiła się w ścianie? Najczęściej stała zmagazynowana w dużych naczyniach w sieni domu, skąd można jej było w razie potrzeby zaczerpnąć.

Naczynia napełniano, przynosząc wodę z rzeki, stawu lub ze studni. Transportowana była siłą ludzkich mięśni często na duże odległości. Tę pracę wykonywały najczęściej kobiety.
Aby ją ułatwić i uczynić bardziej efektywną, posługiwano się nosidłami, które, w zależności od regionu, określano jako siudy, jarzemka, kluki, sądy, kule, szelki, pydy (lub pedy), szuńdy, koromysła.
Nosidła wykonywane były z drewna. Znane są ich dwie podstawowe odmiany. Nosidła drążkowe miały formę kija, mógł być on prosty, wygięty na całej długości lub tylko w środkowej części. Do jego końców mocowano pętle ze sznura, łańcuchy, pręty metalowe lub drewniane belki zakończone hakami, na których umieszczano wiadra z wodą. Zastosowanie haków pozwalało umieścić ciężary niżej, tak by można je było przytrzymywać rękami i zapobiegać kołysaniu, co pozwalało nie uronić ani kropli cennego ładunku.
Oprócz nosideł drążkowych znana była inna odmiana tego prostego narzędzia - nosidła nieckowate. Zawieszano na nich ciężary w ten sam sposób jak na nosidłach drążkowych, jednak różniły się od nich kształtem - wystrugane były z grubego kawałka drewna, w którym wycinano zagłębienie pasujące formą do ramion. Wyprofilowanie sprawiało, że nosidła nieckowate były znacznie wygodniejsze w użyciu niż drążkowe.
Ten prosty przedmiot ma bardzo długą historię – używany był od początku cywilizacji, jego zastosowanie potwierdzają egipskie inskrypcje z IV w. p.n.e. lub przedstawienia na wazach greckich. Na terenach wiejskich w Europie Środkowej nosidła używane były jeszcze w I poł. XX wieku. Służyły nie tylko do transportu wody, ale także żywności lub płodów rolnych.

 1. Nosidło. Ze zbiorów Muzeum Zagłębia w Będzinie

2. „Po wodę”, Wiktor Wasniecow, 1880 r., Domena publiczna, http://www.picture.art-catalog.ru/picture.php?id_picture=3386, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3132777