Bardzo oryginalnie i pięknie kolędników przedstawiała na swych kartkach świątecznych Maria Orłowska-Gabryś. Zaprojektowane postacie artystka ubierała w średniowieczne, renesansowe, barokowe i ludowe stroje. Często główni bohaterowie świątecznych przedstawień „pozują” przy ratuszu poznańskim, sandomierskim, na rynku w Kazimierzu nad Wisłą, na rynku w Warszawie, przy Bramie Krakowskiej w Lublinie oraz przed Kościołem Mariackim w ukochanym przez graficzkę Krakowie.
Charakterystyczną cechą przedstawianych postaci było to, że artystka w roli kolędników przeważnie osadzała osoby dorosłe, w przeciwieństwie do swoich kolegów i koleżanek grafików. W większości tych pocztówek przewija się motyw gwiazdy betlejemskiej, kolędników, Trzech Króli, opłatka, czy szopki, co z kolei sugeruje Święta Bożego Narodzenia. Czasami, ze względów poprawności politycznej, tylko napis „Wesołych Świąt” i jemioła sygnalizują o zbliżającym się czasie cudu narodzin. W przypadku Nowego Roku to przeważnie zegar z godziną 1200 i toasty zwiastują zmianę daty. Natomiast jedna z kart świątecznych zaprojektowana przez artystkę - w czasie tzw. odwilży - przedstawia ołtarz z Madonną w koronie i dzieciątkiem o czym świadczą nimby promieniujące wokół głów postaci. Całości dopełnia asysta aniołów i postacie w strojach ludowych przyklękające przed ołtarzem. Takie ujęcie tematu nie budzi wątpliwości co do sakralnego charakteru sceny. Tylko takie autorytety, jak Orłowska-Gabryś mogły sobie pozwolić na zamieszczenie w projektach motywów stricte religijnych i nikt by się nie ośmielił z taką osobowością artystyczną wchodzić w dyskusję. Artystka była wybitną znawczynią folkloru, etnografii, historii sztuki i sztuki sakralnej, tak polskiej, jak i europejskiej. Wiedzę tę wykorzystywała w swoich pracach dbając o szczegóły i wartości historyczne, potwierdzone przez ekspertów tematu.
Zapraszamy do naszej galerii
Cykl poświęcony kartom świątecznym jest inspirowany ubiegłoroczną wystawą: „Życzenia świąteczne w kartach pocztowych składane”, którą można było zobaczyć w będzińskim Pałacu Mieroszewskich. Na ekspozycji były prezentowane pocztówki świąteczne i noworoczne pochodzące głównie ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
1 Karta noworoczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
2 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
3 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
4 Karta na święta i Nowy Rok, Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
5 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
6 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, lata 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
7 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
8 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
9 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
10 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, lata 60. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
11 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
12 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
13 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
14 Karta noworoczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
15 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
16 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
17 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
18 Karta świąteczna, projekt: Maria Orłowska-Gabryś, II połowa lat 50. XX w., ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
