Człowiek na trudne czasy

Na miano to bez wątpienia zasługuje Jan Józef Ignacy Łukasiewicz, którego 200. rocznicę urodzin obchodzimy w tym roku. Farmaceuta, wynalazca, przedsiębiorca, działacz niepodległościowy.

Dokładna data jego urodzin nie jest znana, źródła wymieniają 8 lub 23 marca 1822 roku. Wywodził się ze zubożałej rodziny szlacheckiej. Trudna sytuacja materialna sprawiła, że mimo zdolności musiał godzić naukę z pracą. W latach 1836–1840 zatrudniony był w aptece Antoniego Swobody w Łańcucie jako praktykant, doskonalił w tym czasie swoje umiejętności z zakresu chemii i farmacji. Rozpoczął także działalność w organizacjach demokratyczno-niepodległościowych. Po awansie na pomocnika aptekarskiego przez sześć lat pracował w Rzeszowie u Edwarda Hübla cały czas dokształcając się w zawodzie aptekarza. W związku z działalnością na rzecz niepodległości Polski 19 lutego 1846 roku został aresztowany razem ze współpracownikami i osadzony we Lwowie. Po zwolnieniu otrzymał zakaz opuszczania Lwowa. W sierpniu 1848 podjął pracę w aptece „Pod Złotą Gwiazdą” należącą do Piotra Mikolascha. Dzięki jego wstawiennictwu otrzymał zgodę na opuszczenie miasta i rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednak dyplom magistra farmacji uzyskał dopiero na Uniwersytecie Wiedeńskim 30 lipca 1852. Po powrocie do Lwowa w laboratorium przy aptece prowadził badania nad destylacją ropy naftowej, zakończone sukcesem. Rok później skonstruował lampę naftowa, po raz pierwszy została ona użyta do oświetlenia witryny apteki. W 1854 roku założył pierwszą na świecie kopalnię ropy naftowej w Bóbrce koło Krosna a w 1857 roku otworzył rafinerię w Klęczanach koło Nowego Sącza. Z wydobywanego surowca produkował naftę, smary, oleje i asfalt. Rok później zamieszkał w Jaśle, gdzie otworzył aptekę przy rynku. Wspierał finansowo powstanie styczniowe, a po upadku zrywu niepodległościowego pomagał uchodźcom. W latach 1868–1881 Łukasiewicz zainicjował powstanie kilku kopalni w Beskidzie Dukielskim (Ropianka, Wilsznia, Smereczne) i w Gorlickiem (Ropa, Wójtowa). Otworzył także leczniczy zakład kąpielowy jodowo-bromowy. Pod koniec życia został wybrany do Sejmu Galicyjskiego. Warto podkreślić, że był nie tylko zdolnym naukowcem i przemysłowcem ale także osobą wrażliwą na niedolę zwykłego człowieka - troszczył się o swoich pracowników, zasłynął jako filantrop wiele uwagi i środków poświęcając działalności charytatywnej. Zmarł 7 stycznia 1882 roku w wyniku ciężkiego zapalenia płuc. Został pochowany na cmentarzu w Zręcinie. Na mocy decyzji sejmu RP Ignacy Łukasiewicz jest jednym z patronów 2022 roku.

"Ignacy Łukasiewicz" Andrzej Grabowski (1833-1886) - przeniesiony z http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Ignacy_Lukasiewicz.jpg, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=296855

Design Joanna Kobryń © Muzeum Zagłębia w Będzinie

MAPA STRONY