Będzin w latach 1815-1818. Tajemnica pożyczki Emanuela Heyna.

Decyzją Kongresu Wiedeńskiego z ziem Księstwa Warszawskiego zostały utworzone Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Poznańskie i Rzeczpospolita Krakowska.

Konstytucja łączyła  Królestwo  Polskie z Cesarstwem Rosyjskim na zasadzie unii personalnej.  Już 16 stycznia 1816 roku został opracowany dekret wprowadzający podział Królestwa Polskiego na województwa, obwody i powiaty.  W Dzienniku Praw Królestwa Polskiego ogłoszono go dopiero 4 marca.  Na pierwszym miejscu wśród województw umieszczono krakowskie, wyznaczając początkowo na jego siedzibę Miechów. Zostało ono  podzielone na 4 obwody: kielecki, miechowski, stobnicki i olkuski, obejmujący powiaty olkuski, pilecki i lelowski. W skład powiatu olkuskiego, podobnie jak to miało miejsce w czasach Księstwa Warszawskiego wchodziło również nasze miasto. Zanim wprowadzono jednak nową administrację, działały tu urzędy znane z okresu Księstwa Warszawskiego – prefektura departamentu krakowskiego i podprefekt powiatu olkuskiego, podporządkowane Rządowi Tymczasowemu Królestwa Polskiego.

Jeszcze przed samą  wigilią 1815 roku  władze departamentu krakowskiego wystosowały do Będzina zawiadomienie, że brat zmarłego Emanuela Heyna– byłego pruskiego kontrolera kasy  miejskiej Będzina wysłał do cara Aleksandra I prośbę dotyczącą zwrotu pożyczonych  przez miasto 200 talarów pruskich. Sprawa ta została następnie skierowana do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w celu rozpoznania. Po przeprowadzeniu kontroli okazało się, że to nie miasto, ale jego  mieszkańcy są winni bratu zmarłego urzędnika  1200 złotych. Ustalono, że delegacja mieszczan będzińskich  wyjedzie do Wrocławia w celu zawarcia w tej sprawie ugody. W przypadku gdyby nie dało się załatwić sprawy polubownie, to ta, jak na ówczesne czasy  olbrzymia suma zostanie  rozdzielona miedzy mieszkańców miasta. Ostatecznie pożyczka wraz z odsetkami  została spłacona przez mieszkańców w kwietniu 1817  roku w wysokości 1490 złotych polskich.  Te same władze zatwierdziły również 12 czerwca 1816 roku licytację wypuszczonych w dzierżawę dochodów z poboru od wagi miejskiej, mostowego i targowego.  Nowe władze obwodowe i wojewódzkie zaczęły działać od 1818 roku.

 

Zamek w Będzinie wg. Napoleona Ordy, lata 70 XIX wieku ze zbiorów Muzeum Zagłębia w Będzinie

Design Joanna Kobryń © Muzeum Zagłębia w Będzinie

MAPA STRONY