8/9 września tego roku przypada osiemdziesiąta rocznica zniszczenia synagogi w Będzinie w czasie II wojny światowej.

To żydowskie miejsce kultu zostało podpalone w wyniku akcji oddziałów niemieckiej policji i formacji SS. Bezpośrednią odpowiedzialność za spalenie synagogi i pogrom miejscowych Żydów spoczywała jednak na grupie specjalnej (Einsatzgruppe), dowodzonej przez Udo Woyrscha. Oddział ten dokonał m.in. masakry kilkudziesięciu będzińskich Żydów. Działalność ta rozpoczęła się od rozstrzelania 8 września dwóch miejscowych Żydów, ukaranych za zawyżenie ceny sprzedawanego chleba. Dzień później niemieckie oddziały otoczyły rejon ówczesnych ulic (Plebańskiej, Browarnej, Podzamcze i Kołłątaja). Doszło do podpalenia synagogi w czasie, gdy wierni przebywali wewnątrz świątyni. Dziś miejsce to upamiętnia odsłonięty w 1993 roku pomnik w pobliżu Zamku. W tamtym dniu podłożono też ogień pod pobliskie domostwa, zaś osoby próbujące ucieczki były mordowane. Części ludności żydowskiej udało się schronić w pobliżu kościoła św. Trójcy, dzięki ks. Mieczysławowi Zawadzkiemu. Otworzył on bramę na terenie zabudowań parafialnych i ocalił grupę, która ukryła się na Wzgórzu Zamkowym. Kapłan ten pośmiertnie został odznaczony Medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, przyznanym przez Instytut „Jad Waszem” w Jerozolimie. Inną postacią związaną z Będzinem, pomagającą ludności żydowskiej był lekarz Tadeusz Kosibowicz, ordynator miejscowego szpitala, również pośmiertnie uhonorowany wspomnianym odznaczeniem. Natomiast w tym samym czasie Niemcy aresztowali około 30 będzinian, zarówno Polaków jak i Żydów, których zgładzono na dziedzińcu, przed budynkiem ówczesnego starostwa. Jednak najbardziej tragiczne wydarzenia wobec będzinian wyznania mojżeszowego, miały dopiero nadejść…