"Tropem Kolberga - etnograficzne badania terenowe Zagłębia Dąbrowskiego" - relacja

28 października w Pałacu Mieroszewskich odbyło się uroczyste podsumowanie projektu dokumentacyjno-badawczego „Tropem Kolberga - etnograficzne badania terenowe Zagłębia Dąbrowskiego”.

W ramach ministerialnego projektu, którego organizatorami był ROK w Katowicach i Muzeum Zagłębia w Będzinie zrealizowano kilka działań zmierzających do udokumentowania zwyczajów i obrzędów dorocznych i rodzinnych mieszkańców Zagłębia Dąbrowskiego oraz utrwalenia tradycyjnej architektury.

Na wstępie uroczystości Dyrektor Muzeum Zagłębia – Wioletta Mikuła wraz z Adamem Pastuchem - dyrektorem ROK w Katowicach przybliżyli zebranym ideę i główne założenia projektu.
Uroczystości towarzyszyło otwarcie fotograficznej wystawy czasowej, dokumentującej tradycyjne budownictwo i obrzędowość doroczna i rodzinną z terenu Zagłębia.  Autorami fotografii są Bartosz Gawlik  – plastyk z Muzeum Zagłębia w Będzinie i Robert Garstka z ROK w Katowicach. Autorzy zdjęć bardzo ciekawie opowiadali o projekcie, o swojej pracy w terenie i o trudnościach na jakie napotkali fotografując tradycyjne obrzędy „Misiów”, Turków, procesje w dniu Wniebowzięcia NMP czy uwieczniając blisko 100 budynków z 10 miejscowości Zagłębia Dąbrowskiego.
Następnie Dobrawa Skonieczna Gawlik - koordynator projektu, etnograf, pracownik Górnośląskiego Parku Etnograficznego, przez wiele lat związaną pracą zawodową z Zagłębiem Dąbrowskim - podsumowała wyniki całego przedsięwzięcia. Nad projektem pracowało 10 zawodowych etnografów – każdy z jednym studentem etnografii. W czerwcu i lipcu 2014 r przeprowadzono 100 wywiadów w 24 wsiach i miejscowościach leżących na terenie zagłębiowskich gmin i parafii. Łącznie etnografowie zebrali 100 wywiadów z 103 informatorami. Najstarszy uczestnik urodził się w 1917 r., najmłodszy miał 34 lata. Do współpracy zaproszono również uczniów kilku szkół zagłębiowskich, którzy przeprowadzili kilkadziesiąt wywiadów nt. obrzędów dorocznych. Podobne badania etnograficzne na terenie Zagłębia Dąbrowskiego były prowadzone 60 lat temu. Jednym z efektów całego przedsięwzięcia było wydanie płyty DVD, zawierającej m.in. materiał DVD i fotografie. W przyszłości planowane jest też wydanie publikacji, która będzie prezentować rezultaty przeprowadzonych badań. Uczestnicy uroczystości obejrzeli z zainteresowaniem materiał filmowy, który dokumentował obrzęd „Misiów” we wsi Łutowiec (gmina Niegowa). Dużą atrakcją spotkania był też występ kapeli ludowej z Mierzęcic, która zagrała kilka tradycyjnych utworów ludowych z terenu Zagłębia.