Eksponat tygodnia: zausznica groszkowata

Piękna srebrna zausznica z wykopalisk na Górze Zamkowej w Będzinie jest kolejnym zabytkiem z okresu wpływów wielkomorawskich znalezionym na tym stanowisku.

Wystąpiła na wtórnym złożu, co oznacza, że już po zdeponowaniu w ziemi, zapewne na skutek zagubienia, została przemieszczona w trakcie jakichś prac na wzgórzu. Miejsce znalezienia – podnóże fortyfikacji oddzielających w okresie rozkwitu średniowiecza kwartał kościelny, stanowiący integralną część ówczesnego miasta, od opuszczonego grodziska po stronie północnej – wskazuje, że przemieszczenie nastąpiło zapewne podczas kopania rowu fundamentowego pod mur obronny w tym miejscu. Wtedy to cenny klejnot spoczywający w warstwie kulturowej po grodzie plemiennym został wraz z wykopywaną ziemią przerzucony i trafił płytko pod powierzchnię gruntu na przedpolu muru. Być może także wtedy miała miejsce drobna deformacja przedmiotu. Zausznice z wisiorem groszkowatym są uważane za zabytki pochodzenia bizantyńsko – wschodniego. Datuje się je na koniec IX – początek X w. W Polsce są zabytkami stosunkowo rzadkimi. Więcej tych pięknych ozdób występuje bliżej naddunajskich centrów ich wytwarzania  - na Morawach i Słowacji, gdzie wchodzą często w skład inwentarzy grobów z czasów funkcjonowania państwa wielkomorawskiego.