Włodzimierz Błaszczyk, archeolog, którego nazwisko nierozerwalnie splotło się z historią wykopalisk prowadzonych na terenie będzińskiego zamku podczas jego odbudowy, pojawił się w Zagłębiu jeszcze jako student archeologii w sierpniu 1954 roku. Prowadził badania inwentaryzacyjno – powierzchniowe w ramach zbierania materiałów do pracy magisterskiej.
Pracę zatytułowaną: „Pradzieje i wczesne średniowiecze Zagłębia Dąbrowskiego” obronił rok później na Wydziale Filozoficzno – Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, uzyskując tym samym tytuł magistra archeologii Polski.
W kwietniu 1955 r. podjął pracę w biurze Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach, którym był wtedy inż. Roman Romański. Zajmował się początkowo nadzorem nad prowadzoną od 1952 roku odbudową zamku w Będzinie, a następnie kierował pracami wykopaliskowymi, które zostały tu podjęte. W tym czasie oprócz Błaszczyka zatrudnionych było jeszcze dwóch archeologów: Alicja Kulesz – Mazurowa i Anna Stankiewicz – Węgrzyk. Badaniami objęto wnętrza zagruzowanych piwnic zamkowych, teren trzech ćwiartek dziedzińca i prowadzącego nań południowego węzła bramnego, przyziemie wieży cylindrycznej, duże partie międzymurza. Wykopy założono przy wjeździe na zamek górny, na terenie wydobywanych na światło dzienne murów zamku dolnego a także w parku, gdzie do dziś wznoszą się pozostałości średniowiecznego systemu obronnego będzińskiego grodu.
Badania wykopaliskowe, prowadzone w latach 1955 – 57 na Górze Zamkowej, pozwoliły na wyróżnienie dwóch okresów użytkowania tego miejsca przez osadnictwo: w okresie halsztackim przez plemiona ludności kultury łużyckiej i w wiekach XI – XIII, w czasie kształtowania się państwowości polskiej. W. Błaszczyk uważał, że gród będziński funkcjonował w miejscu późniejszego zamku, a podgrodzie lokował na wschód od niego za potężnym wałem zaporowym, gdzie natrafił także na ułamki naczyń z IX/X w. Oprócz materiału ceramicznego pozyskano dużą ilość kości zwierzęcych i wyrobów kościanych, w tym kilka o pewnej klasie artystycznej, jak utrzymana w stylu romańskim figurka zakonnika z XIII w., czy ozdobne okładziny noży. Sporo było zabytków żelaznych, głównie elementów uzbrojenia, narzędzi rzemieślniczych, przedmiotów związanych z budownictwem, a z okresu późniejszego także monet ( grosze praskie Wacława II). Wiele z tych zabytków można dziś oglądać na wystawie archeologicznej w Pałacu Mieroszewskich.
Wyniki swoich badań publikował mgr W. Błaszczyk w miarę możliwości na bieżąco. W roku 1982 ukazała się podsumowująca je publikacja: „Będzin przez wieki”.
W następnym odcinku zrelacjonujemy Państwu uroczystość otwarcia naszego muzeum.
Podpisy pod zdjęcia:
1. Teren dziedzińca przed zejściem do piwnicy III.
2. Odgruzowanie piwnicy III – moment odkrycia naczynia.
3. Prace na dziedzińcu przy wejściu do piwnicy II.
4. Narożnik kwadratowego fundamentu otaczającego wieżę cylindryczną.
5. Fragment kwadratowego fundamentu otaczającego wieżę i filara przyściennego.
6. Wejście do wieży cylindrycznej.
7. Warstwy gruzu spiętrzone na zachodniej skarpie zamku górnego podczas rozbiórki muru parkanowego.
8. Wykopy na międzymurzu.
9. Zakończenie międzymurza w pobliżu starego wjazdu na dziedziniec od południa.
10. Teren zamku dolnego przed rozpoczęciem wykopalisk.
11. Prace na zamku dolnym
12. Odkrywanie wieży kwadratowej zamku dolnego.
13. Baza archeologów – w drzwiach Włodzimierz Błaszczyk.
14. Romańska figurka zakonnika.
