Wernisaż wystaw rocznicowych

14 listopada 2013 r. w Pałacu Mieroszewskich odbył się wernisaż wystaw czasowych:
„11 listopada 1918 r. w Będzinie i Zagłębiu Dąbrowskim” oraz „Powstanie styczniowe w Zagłębiu Dąbrowskim”.
Przypadające w tym toku okrągłe rocznice niezwykle ważnych dla Polski wydarzeń – 95 rocznica odzyskania niepodległości i 150 rocznica powstania styczniowego stały się sposobnością do zaprezentowania kilkunastu interesujących pamiątek ze zbiorów Muzeum Zagłębia, które wiążą się z tymi wydarzeniami. Wystawy powstały z potrzeby oddania hołdu poległym bohaterom i uczczenia pamięci jednego z największych polskich zrywów niepodległościowych.

Wioletta Mikuła - Dyrektor Muzeum Zagłębia, wprowadziła zgromadzonych gości w atmosferę spotkania odczytując wiersz „Niepodległość” Marcina Wolskiego. Następnie autor scenariusza obu wystaw Grzegorz Onyszko z Działu Historii Muzeum Zagłębia opowiedział szczegółowo o przebiegu obu wydarzeń na terenie Zagłębia Dąbrowskiego i omówił eksponaty prezentowane na wystawach. Wernisaż został uświetniony projekcją filmu „Powstanie styczniowe w Zagłębiu Dąbrowskim”, który został przekazany do zbiorów Muzeum przez Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego.

Wystawa „Powstanie styczniowe w Zagłębiu Dąbrowskim”

Powstanie styczniowe ogłoszone manifestem 22 stycznia 1863 wydanym w Warszawie przez Tymczasowy Rząd Narodowy, spowodowane było narastającym rosyjskim terrorem. Wybuchło 22 stycznia 1863 r. w Królestwie Polskim. Wieść o wybuchu powstania przywieźli do Zagłębia pasażerowie pociągów jadących z Warszawy już 23 stycznia 1863 roku. Zagłębie Dąbrowskie ze względu na strategiczne położenie - obszar przygraniczny, gdzie zabór rosyjski stykał się z zaborem austriackim i terytorium Prus – było miejscem wyjątkowym dla polskiej konspiracji i przygotowań do powstania. W czasie powstania styczniowego obszar dzisiejszego Zagłębia, również miasto Będzin stało się na 2 tygodnie jedynym wolnym obszarem Królestwa Kongresowego.

Dla mieszkańców Będzina ciekawą informacją może być fakt, iż początkowo jednym z miejsc zbiórki powstańców miało być Wzgórze Zamkowe. Na miejsce nie dotarli jednak liderzy powstania i zgromadzona tam grupa powstańców rozeszła się do domów bądź postanowiła przedrzeć do Ojcowa, gdzie znajdował się inny punkt zbiórki pod dowództwem Apolinarego Kurowskiego.

Wśród prezentowanych eksponatów i pamiątek z lat 60. XIX wieku znalazła się szabla z czasów powstania styczniowego, kosa kosynierska użyta w bitwie o Miechów i prawdopodobnie w słynnej potyczce z Rosjanami o dworzec w Sosnowcu oraz kilka okazów broni palnej ze zbiorów Działu Broni i Uzbrojenia Muzeum Zagłębia. Wystawę dopełniają powiększone archiwalne zdjęcia oraz ryciny z czasopism francuskich przedstawiające powstańców i oddziały powstańcze.

Druga ekspozycja - „11 listopada 1918 roku w Będzinie i Zagłębiu Dąbrowskim” przygotowywana w związku z obchodami Narodowego Święta Niepodległości przybliża okres, kiedy Polska po 123 latach zaborów odzyskiwała niepodległość. Jest to czas tworzenia się pierwszych instytucji i organizacji odradzającego się państwa polskiego. Na wystawie znajdują się zatem pamiątki i dokumenty z terenu Będzina i Zagłębia Dąbrowskiego z lat 1918 – 1922. Cześć prezentowanych eksponatów nawiązuje do obchodów święta niepodległości w okresie międzywojennym na terenie Będzina.

Obok dokumentów i zdjęć z okresu odzyskiwania niepodległości, na ekspozycji zobaczyć można m.in. karabinek Mauser wz.1898 i szablę generalską z czasów I wojny światowej. Swoje zbiory zaprezentował także będziński oddział Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego - pamiątki, monety i odznaczenia związane z okresem odzyskiwania przez Polskę niepodległości oraz obchodami samego Święta Niepodległości w latach następnych.

W wernisażu wzięli udział przedstawiciele lokalnych władz i stowarzyszeń - PTN Oddz. Będzin, Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego, mieszkańcy miasta, regionaliści i miłośnicy historii - łącznie ok. 30 osób.

Wystawa potrwa do stycznia 2014 r., adresowana jest do młodzieży szkolnej oraz wszystkich osób zainteresowanych historią regionu.

Agnieszka Milka Dział Edukacyjno – Promocyjny