19 sierpnia obchodziliśmy 435 rocznicę wyboru Zygmunta III Wazy na króla polskiego. W grudniu 1586 roku, po śmierci Stefana Batorego i zrzeczeniu się praw do korony przez Annę Jagiellonkę, zwołano na 30 czerwca 1587 roku sejm elekcyjny. Wyłoniły się stronnictwa, które popierały różne kandydatury.

Część możnych, na czele z braćmi Zborowskimi popierało Habsburgów, szlachta litewska opowiadała się za wyborem na tron Fiodora I  – cara moskiewskiego. Pojawiła się również wśród szlachty koncepcja wyboru na tron „Piasta” – czyli obywatela Rzeczypospolitej. Ostatecznie 19 sierpnia wybrano, forsowanego przez Annę Jagiellonkę,  Zygmunta III Wazę, wnuka Zygmunta Starego i Bony Sforzy. Elekcja odbywała się w bardzo napiętej sytuacji. Nie wszyscy uznali wybór i 22 sierpnia zwolennicy Habsburgów ogłosili królem arcyksięcia Maksymiliana.

Obydwaj kandydaci do korony polskiej w pośpiechu zaprzysięgli pacta conventa i wyruszyli do Polski.  Maksymilian po przekroczeniu granicy na pierwszy nocleg zatrzymał się w Będzinie, a potem ze swoimi wojskami udał się pod Olkusz i Kraków.  27 grudnia 1587 roku w Krakowie został koronowany Zygmunt III Waza, a  Maksymilian Habsburg ze swoimi oddziałami wycofał się  na Śląsk pod Byczynę, gdzie 24 stycznia 1588 roku dostał się do polskiej niewoli. Został z niej zwolniony dopiero po podpisaniu paktów będzińsko-bytomskich. 

Uspokojenie nastrojów przyniósł dopiero  sejm pacyfikacyjny, obradujący od 6 marca do 23 kwietnia 1589 roku. Zatwierdzono na nim podpisane 9 marca 1589  pakty będzińsko-bytomskie, a zwolennicy arcyksięcia  złożyli  przysięgę na wierność Zygmuntowi III.

 

 

Design Joanna Kobryń © Muzeum Zagłębia w Będzinie

MAPA STRONY